Sessiz Bekçi
New member
Endonezya büyük bir hareketle karşı karşıya. O kadar büyük ki, ülkenin başkentini Cakarta’dan Borneo adasının bir köşesine taşımak için bir asra yakın tarihi bir kutuya koyması gerekecek ki, onlarca olası isim -80’e kadar- analiz edildikten sonra Nusantara olarak adlandırılacak. Bir Devletin idari merkezini ilk kez değiştirmesi değil (Brezilya, Kazakistan, Nijerya bunu daha önce yaptı…) ancak bu vesileyle, proje 2045’e kadar tamamlanamayacak kadar hırslı. Endonezyalıların sivil gücünün mevcut karargahı bir buçuk metreden fazla batmış olacak. Sıfırdan yeni bir başkentin inşasını motive eden bir tehdit.
Cakarta, yeraltı sularının aşırı kullanımıyla yutulmaya mahkum görünüyor. Tarih ve tamamen yok olup olmayacağı bilinmiyor, ancak Endonezya Hükümeti hamle yapmak için geçen yüzyılın ortasından beri başkent olarak hizmet veren megakentin haritada boğulmasını beklemek istemiyor. 2019’da Başkan Joko Widodo, Borneo adası gibi doğal afetlere çok daha az eğilimli bir yerde, mevcut merkezden 2.000 kilometre uzakta, ülke için yeni bir merkez inşa etme planını masaya yatırdı. Fikir, covid salgını nedeniyle karaya oturdu, ancak 2022 sonbaharında yeniden etkinleştirildi. Ve son teslim tarihlerine uyulursa, Nusantara gelecek yılın Ağustos ayında -Widodo o yıl görev süresini tamamlıyor- başkanlık sarayı ile göreve başlayacak ve diğer hükümet binaları çalışır durumda.
Nüfus sayımında yaklaşık 10 milyon sakini olan Cakarta’nın düşüşü, Java adasındaki tüm metropol alanı dikkate alındığında üçe katlandı, uzun zaman önce başladı. Sorun kısmen Hollandalılar tarafından yürütülen kentsel tasarımdan kaynaklanıyor – Endonezya üç yüzyıldan fazla bir süredir onların yönetimi altındaydı – pratikte toprağın doğal olarak sıkışmasını önleyen taşkınları düzenlemek için tasarlanmış kanallarla kendi tarzlarında. Görünen çözüm bir tuzağa dönüştü. Başkente akan 13 adede kadar nehirlerden gelen tortular, yol boyunca bu ‘engellerle’ çökelemez ve sonunda toprak batar. Son araştırmalara göre her yıl 7.5 santimetre oranında.
Zuriati, kızı Syifa ile birlikte Jakarta’nın Muara Angke limanında yüksek gelgitlerin sular altında kaldığı görevde çalışıyor.
Willy Kurniawan/Reuters
Ayrıca, şehrin akan su sisteminin bir milyondan az eve su sağlamasına ve geri kalanların içmek, yemek pişirmek veya yıkanmak için bidon satın almaktan veya alternatif olarak yeraltı suyunu pompalamaktan başka seçeneği olmaması da yardımcı olmuyor. Kuzey Jakarta gibi kıyı bölgelerinde, sakinler 150 metre derinliğe kadar kuyular açıyor. Başkentin %40’ı zaten deniz seviyesinin altında ve sokaklar, evler ve işyerleri kronik sel baskınlarından zarar görüyor. Örneğin 2007’de bir duvar sele karşı koyamadı ve şehir yüz milyonlarca avro değerinde seksen ölüm ve zarara üzüldü. Son on yıllarda yapılan çalışmalar (tarama, gecekonduları temizleme, nehirleri iyileştirme, beton barajlar inşa etme…) yeterli olmamıştır. Bu senaryo ve Widodo’nun inşaat tutkusu ile Endonezya için yeni bir merkez arayışı an meselesiydi.
Ülkeyi oluşturan 17.000’den fazla ada arasından Borneo, sadece merkezdeki konumu nedeniyle değil, aynı zamanda daha düşük doğal afet riski nedeniyle seçildi. Bölge, orangutanların varlığı, hurma yağı tarlaları ve kömür rezervleriyle ünlüdür ve bölge sakinleri, ormansızlaşma tehdidi nedeniyle orada gelecekteki Endonezya başkentini kurma projesini pek iyi karşılamamıştır. Widodo, yeni bir karargah ihtiyacı konusunda “Cakarta’nın bir hükümet, hizmetler, finans ve iletişim merkezi olarak desteklediği ağırlık çok fazla.” Şehir, inşa edilecek alandan bile yoksun – dünyadaki en fazla alışveriş merkezine sahip ve gökdelen sayısında on ikinci şehir – ve önemli trafik sıkışıklığı ve boğucu kirlilikten muzdarip.
Makine, geleceğin Nusantara’nın işgal edeceği arazide Eylül 2022’den beri çalışıyor.
irham direği
Nusantara’nın Jakarta ile hiçbir ilgisi yok, en azından taslaklarda. Endonezya Cumhurbaşkanı, yenilenebilir enerji, en son teknoloji ile çalışan, trafik sorunu olmayan, komşularının her şeyden önce yürüyerek veya bisikletle dolaşabileceği şekilde tasarlanmış bir ‘eko’ şehir miras bırakmak istiyor. “Yeni bir sektör oluşturmak istiyoruz. Bu, binaları fiziksel olarak taşımak değildir. Yeni bir iş ahlakı, yeni bir zihniyet, yeni bir yeşil ekonomi istiyoruz” diye çiziyor Widodo. Yaklaşık 300 şirket meydan okumayı kabul etti ve nihayet yerel mimar Sibarani Sofian tarafından doğadan ilham alınarak çizilen geleceğin başkentinin ana planını uygulamak için başvurdu.
Nusantara’yı yetiştirme çalışmaları beş aşamada gerçekleşecek ve ilk sakinler 2024 yazında gelecek.
irham direği
Zaten IKN baş harfleriyle bilinen başkent, beş aşamada geliştirilecek. İlkinin Ağustos 2024’te resmi Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve bazı hükümet binalarının açılışı ve yaklaşık 60.000 kişinin gelişiyle sokaklarını ‘kolonileştirmeye’ başlamasıyla hazır olması bekleniyor. Şimdilik evet, ayakta tek bir konut binası yok. Yetkililer, Nusantara’ya olası bir taşınmayla ilgili endişelerini dile getirdiler ve Cakarta’nın diğer milyonlarca sakini de ucuza gelmeyecek bir hamle yapmaya isteksiz. Sıfırdan inşa edilen ve aydınlatması yaklaşık 30.000 milyon avroya mal olacak bir şehir için kötü bir emsal.
Cakarta, yeraltı sularının aşırı kullanımıyla yutulmaya mahkum görünüyor. Tarih ve tamamen yok olup olmayacağı bilinmiyor, ancak Endonezya Hükümeti hamle yapmak için geçen yüzyılın ortasından beri başkent olarak hizmet veren megakentin haritada boğulmasını beklemek istemiyor. 2019’da Başkan Joko Widodo, Borneo adası gibi doğal afetlere çok daha az eğilimli bir yerde, mevcut merkezden 2.000 kilometre uzakta, ülke için yeni bir merkez inşa etme planını masaya yatırdı. Fikir, covid salgını nedeniyle karaya oturdu, ancak 2022 sonbaharında yeniden etkinleştirildi. Ve son teslim tarihlerine uyulursa, Nusantara gelecek yılın Ağustos ayında -Widodo o yıl görev süresini tamamlıyor- başkanlık sarayı ile göreve başlayacak ve diğer hükümet binaları çalışır durumda.
Nüfus sayımında yaklaşık 10 milyon sakini olan Cakarta’nın düşüşü, Java adasındaki tüm metropol alanı dikkate alındığında üçe katlandı, uzun zaman önce başladı. Sorun kısmen Hollandalılar tarafından yürütülen kentsel tasarımdan kaynaklanıyor – Endonezya üç yüzyıldan fazla bir süredir onların yönetimi altındaydı – pratikte toprağın doğal olarak sıkışmasını önleyen taşkınları düzenlemek için tasarlanmış kanallarla kendi tarzlarında. Görünen çözüm bir tuzağa dönüştü. Başkente akan 13 adede kadar nehirlerden gelen tortular, yol boyunca bu ‘engellerle’ çökelemez ve sonunda toprak batar. Son araştırmalara göre her yıl 7.5 santimetre oranında.
Zuriati, kızı Syifa ile birlikte Jakarta’nın Muara Angke limanında yüksek gelgitlerin sular altında kaldığı görevde çalışıyor.
Willy Kurniawan/Reuters
Ayrıca, şehrin akan su sisteminin bir milyondan az eve su sağlamasına ve geri kalanların içmek, yemek pişirmek veya yıkanmak için bidon satın almaktan veya alternatif olarak yeraltı suyunu pompalamaktan başka seçeneği olmaması da yardımcı olmuyor. Kuzey Jakarta gibi kıyı bölgelerinde, sakinler 150 metre derinliğe kadar kuyular açıyor. Başkentin %40’ı zaten deniz seviyesinin altında ve sokaklar, evler ve işyerleri kronik sel baskınlarından zarar görüyor. Örneğin 2007’de bir duvar sele karşı koyamadı ve şehir yüz milyonlarca avro değerinde seksen ölüm ve zarara üzüldü. Son on yıllarda yapılan çalışmalar (tarama, gecekonduları temizleme, nehirleri iyileştirme, beton barajlar inşa etme…) yeterli olmamıştır. Bu senaryo ve Widodo’nun inşaat tutkusu ile Endonezya için yeni bir merkez arayışı an meselesiydi.
Ülkeyi oluşturan 17.000’den fazla ada arasından Borneo, sadece merkezdeki konumu nedeniyle değil, aynı zamanda daha düşük doğal afet riski nedeniyle seçildi. Bölge, orangutanların varlığı, hurma yağı tarlaları ve kömür rezervleriyle ünlüdür ve bölge sakinleri, ormansızlaşma tehdidi nedeniyle orada gelecekteki Endonezya başkentini kurma projesini pek iyi karşılamamıştır. Widodo, yeni bir karargah ihtiyacı konusunda “Cakarta’nın bir hükümet, hizmetler, finans ve iletişim merkezi olarak desteklediği ağırlık çok fazla.” Şehir, inşa edilecek alandan bile yoksun – dünyadaki en fazla alışveriş merkezine sahip ve gökdelen sayısında on ikinci şehir – ve önemli trafik sıkışıklığı ve boğucu kirlilikten muzdarip.
Makine, geleceğin Nusantara’nın işgal edeceği arazide Eylül 2022’den beri çalışıyor.
irham direği
Nusantara’nın Jakarta ile hiçbir ilgisi yok, en azından taslaklarda. Endonezya Cumhurbaşkanı, yenilenebilir enerji, en son teknoloji ile çalışan, trafik sorunu olmayan, komşularının her şeyden önce yürüyerek veya bisikletle dolaşabileceği şekilde tasarlanmış bir ‘eko’ şehir miras bırakmak istiyor. “Yeni bir sektör oluşturmak istiyoruz. Bu, binaları fiziksel olarak taşımak değildir. Yeni bir iş ahlakı, yeni bir zihniyet, yeni bir yeşil ekonomi istiyoruz” diye çiziyor Widodo. Yaklaşık 300 şirket meydan okumayı kabul etti ve nihayet yerel mimar Sibarani Sofian tarafından doğadan ilham alınarak çizilen geleceğin başkentinin ana planını uygulamak için başvurdu.
Cakarta’nın yerini alacak yer şimdiden, eski Cava dilinde takımadalar anlamına gelen Nusantara adı altında yaklaşık 2.600 kilometrekarelik bir alanı kaplayacağı Borneo adasında şekilleniyor. Negaya Jaya (şanlı ülke olarak tercüme edilir) veya Nusa Karya (anavatanın yaratılması) gibi düzinelerce mezhep geleceğin şehri olarak kabul edildi. Yeni başkentin her detayı milimetresine kadar şımartılmış ve Endonezyalı Yönetici 2036 Olimpiyat Oyunlarına ev sahipliği yapmak için adaylığını bile başlatmak istiyor.
Nusantara’yı yetiştirme çalışmaları beş aşamada gerçekleşecek ve ilk sakinler 2024 yazında gelecek.
irham direği
Zaten IKN baş harfleriyle bilinen başkent, beş aşamada geliştirilecek. İlkinin Ağustos 2024’te resmi Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve bazı hükümet binalarının açılışı ve yaklaşık 60.000 kişinin gelişiyle sokaklarını ‘kolonileştirmeye’ başlamasıyla hazır olması bekleniyor. Şimdilik evet, ayakta tek bir konut binası yok. Yetkililer, Nusantara’ya olası bir taşınmayla ilgili endişelerini dile getirdiler ve Cakarta’nın diğer milyonlarca sakini de ucuza gelmeyecek bir hamle yapmaya isteksiz. Sıfırdan inşa edilen ve aydınlatması yaklaşık 30.000 milyon avroya mal olacak bir şehir için kötü bir emsal.