Sessiz Bekçi
New member
Yıllardır Latin Amerika ve Karayipler’e pek dikkat etmeyen Avrupa Birliği (AB), bir kez daha Atlantik’in diğer tarafına bakıyor. Avrupa, stratejik özerkliğini geliştirmek istiyor ve Latin Amerika ve Karayip Devletleri Topluluğu (CELAC) ülkeleriyle olan ilişkisi, sunduğu kaynaklar (kritik hammaddeler, yenilenebilir enerjilerin muazzam gelişimi…) nedeniyle bunu başarmak için çok önemli. . Ancak bu ittifakları kurmak için AB’nin bir dizi zorluğun üstesinden gelmesi ve bölgeyle ilgili bekleyen görevler listesini yerine getirmesi gerekecek.
Ukrayna’nın işgali: tarafsızlık ile Moskova’ya destek arasında
CELAC’ı oluşturan 33 ülke, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline ilişkin çok farklı pozisyonlar benimsedi. Çoğunluk tarafsız bir tutum sergilemeyi tercih etti: barıştan yanalar ancak Rusya’ya yaptırım uygulamıyorlar veya Kiev’e silah sevkiyatını desteklemiyorlar. Bunların arasında Brezilya, Meksika, Arjantin ve Kolombiya var. Kremlin’in bölgede ayrıca Bolivya, Küba, El Salvador, Nikaragua ve Venezuela gibi müttefikleri de bulunuyor ve onların desteğine karşılık insani, teknik ve askeri yardım gönderiyor.
Bu hafta Brüksel’de düzenlenen AB-CELAC zirvesinde Latin Amerikalı ve Karayipli liderler, Ukrayna’daki savaşı açıkça kınamaktan ve Moskova’dan bahsetmekten kaçındı. Ölçülü bir açıklamada, kendilerini barışa ulaşmak için diplomatik çabaların önemini savunmakla sınırladılar ve çatışmanın dünya çapında yol açtığı “muazzam acılardan” yakındılar.
Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ve Bolivya lideri Luis Arce, Kiev’e sağlanan askeri yardıma atıfta bulunarak AB ve ABD’den “silahlanma yarışına” son vermelerini istedi. Ayrıca Küba, Nikaragua ve Venezüella, Daniel Ortega hükümetinin desteği olmadan ilerleyen belgenin dili konusunda başından beri çekincelerini gösterdiler.
Çin: Siyasi bağlar ve milyarlarca kredi
Asya devi, son yirmi yılda CELAC ülkeleriyle diplomatik ilişkilerini, özellikle 2016’dan bu yana ortaklaşa kurdukları forum ve Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği masasına katılımlarıyla güçlendirdi. Başkan Xi Jinping, göreve gelmesinden bu yana bölgeyi on bir kez ziyaret etti.
Ve Çin’in gücü sadece politik değil. Pekin, 2020 ile 2022 yılları arasında kamu şirketlerine ve Latin Amerika hükümetlerine milyarlarca avroluk kalkınma kredisi verdi. Boston Üniversitesi’nin verilerine göre Asya devinden en fazla para alan ülkeler Venezuela (yaklaşık 54 milyar euro), Brezilya (28 bin), Ekvador (16 bin 500) ve Arjantin (15 bin 300) oldu.
Latin Amerika da son yıllarda Çin ile ticaret alışverişini artırarak 2020’de 289 milyar avroya ulaştı. Asya ülkesinin Peru, Kosta Rika ve Şili ile de serbest ticaret anlaşmaları var; Uruguay ve Ekvador’la yapılan anlaşmalar ise müzakere aşamasında.
Ticaret: Mercosur ve Şili ve Meksika ile yapılan anlaşmalar
AB’nin Latin Amerika ve Karayipler’de önemli ticari çıkarları vardır. Ukrayna’daki savaşın ardından bölgeyle serbest ticaret anlaşmaları yapma çabaları arttı. Avrupa ekonomisi için Şili ve Meksika ile yapılan anlaşmaların yenilenmesi şart; ve Mercosur (Arjantin, Brezilya, Paraguay, Uruguay ve Venezuela) ile olan anlaşmanın engelini kaldırın.
Aralık ayında Şili ile prensipte anlaşmaya varılmasının ardından iki tarafın, anlaşmanın 2024’te yürürlüğe girmesi için prosedürleri hızlandırması gerekiyor. Meksika örneğinde, yasal teklif Obrador Yönetiminin nihai onayını bekliyor, dolayısıyla Projenin mevcut Avrupa Parlamentosu dönemine kadar zamanında tamamlanıp tamamlanmayacağı belli değil.
Mercosur ile anlaşmanın kilidini açmak daha karmaşık görünüyor. Şimdilik iki öneri birbirinden çok uzak ve ortak bir zemin bulmak için temasların hızlandırılması gerekecek. Brezilya’nın başında Lula da Silva’nın bulunması AB’ye umut veriyor, çünkü başkan bu ortaklığı bir “öncelik” olarak görüyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, yıl sonuna kadar bir anlaşmaya varmayı umuyor ancak önce, tüm Latin Amerika ürünlerinin aynı çevre standartlarına tabi olmasını gerektiren Fransa’nın engellerini aşması gerekecek. Avrupalılar gibi. Brezilyalı lider ise bu taleplerin “korumacı çıkarları” gizlediğine dair güvence verdi.
Avrupa yatırımları: yeşil geçiş ve mineraller
Çin’in büyük harcamalarına rağmen AB, toplam 693 milyar avroluk yatırımla CELAC ülkelerindeki ana yatırımcı olmaya devam ediyor. Bu miktara, Brüksel’in biyolojik çeşitliliğin korunmasına ve iklim değişikliğiyle mücadeleye özel önem vererek sürdürülebilir kalkınmayı desteklemeyi taahhüt ettiği 45 milyar dolar daha eklenmelidir.
Bu strateji, AB ile Latin Amerika arasında 6.000 kilometrelik fiber optik kabloyla bağlantı kurulmasını ve maden değer zincirine dayalı bir sanayinin geliştirilmesini içeriyor. Latin hükümetleri, Avrupa yatırımları üzerinde daha fazla karar alma gücüne sahip olmak istiyor ve bu sektörü teşvik ederek “sadece çıkarımcı” imajlarından uzaklaşıyorlar. Çin’in yarı iletkenler gibi pazarların büyük bir bölümünü tekeline alması nedeniyle Avrupa’nın da bu gelişmeden çıkarı var.
Ukrayna’nın işgali: tarafsızlık ile Moskova’ya destek arasında
CELAC’ı oluşturan 33 ülke, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline ilişkin çok farklı pozisyonlar benimsedi. Çoğunluk tarafsız bir tutum sergilemeyi tercih etti: barıştan yanalar ancak Rusya’ya yaptırım uygulamıyorlar veya Kiev’e silah sevkiyatını desteklemiyorlar. Bunların arasında Brezilya, Meksika, Arjantin ve Kolombiya var. Kremlin’in bölgede ayrıca Bolivya, Küba, El Salvador, Nikaragua ve Venezuela gibi müttefikleri de bulunuyor ve onların desteğine karşılık insani, teknik ve askeri yardım gönderiyor.
Bu hafta Brüksel’de düzenlenen AB-CELAC zirvesinde Latin Amerikalı ve Karayipli liderler, Ukrayna’daki savaşı açıkça kınamaktan ve Moskova’dan bahsetmekten kaçındı. Ölçülü bir açıklamada, kendilerini barışa ulaşmak için diplomatik çabaların önemini savunmakla sınırladılar ve çatışmanın dünya çapında yol açtığı “muazzam acılardan” yakındılar.
Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ve Bolivya lideri Luis Arce, Kiev’e sağlanan askeri yardıma atıfta bulunarak AB ve ABD’den “silahlanma yarışına” son vermelerini istedi. Ayrıca Küba, Nikaragua ve Venezüella, Daniel Ortega hükümetinin desteği olmadan ilerleyen belgenin dili konusunda başından beri çekincelerini gösterdiler.
Çin: Siyasi bağlar ve milyarlarca kredi
Asya devi, son yirmi yılda CELAC ülkeleriyle diplomatik ilişkilerini, özellikle 2016’dan bu yana ortaklaşa kurdukları forum ve Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği masasına katılımlarıyla güçlendirdi. Başkan Xi Jinping, göreve gelmesinden bu yana bölgeyi on bir kez ziyaret etti.
Ve Çin’in gücü sadece politik değil. Pekin, 2020 ile 2022 yılları arasında kamu şirketlerine ve Latin Amerika hükümetlerine milyarlarca avroluk kalkınma kredisi verdi. Boston Üniversitesi’nin verilerine göre Asya devinden en fazla para alan ülkeler Venezuela (yaklaşık 54 milyar euro), Brezilya (28 bin), Ekvador (16 bin 500) ve Arjantin (15 bin 300) oldu.
Latin Amerika da son yıllarda Çin ile ticaret alışverişini artırarak 2020’de 289 milyar avroya ulaştı. Asya ülkesinin Peru, Kosta Rika ve Şili ile de serbest ticaret anlaşmaları var; Uruguay ve Ekvador’la yapılan anlaşmalar ise müzakere aşamasında.
Ticaret: Mercosur ve Şili ve Meksika ile yapılan anlaşmalar
AB’nin Latin Amerika ve Karayipler’de önemli ticari çıkarları vardır. Ukrayna’daki savaşın ardından bölgeyle serbest ticaret anlaşmaları yapma çabaları arttı. Avrupa ekonomisi için Şili ve Meksika ile yapılan anlaşmaların yenilenmesi şart; ve Mercosur (Arjantin, Brezilya, Paraguay, Uruguay ve Venezuela) ile olan anlaşmanın engelini kaldırın.
Aralık ayında Şili ile prensipte anlaşmaya varılmasının ardından iki tarafın, anlaşmanın 2024’te yürürlüğe girmesi için prosedürleri hızlandırması gerekiyor. Meksika örneğinde, yasal teklif Obrador Yönetiminin nihai onayını bekliyor, dolayısıyla Projenin mevcut Avrupa Parlamentosu dönemine kadar zamanında tamamlanıp tamamlanmayacağı belli değil.
Mercosur ile anlaşmanın kilidini açmak daha karmaşık görünüyor. Şimdilik iki öneri birbirinden çok uzak ve ortak bir zemin bulmak için temasların hızlandırılması gerekecek. Brezilya’nın başında Lula da Silva’nın bulunması AB’ye umut veriyor, çünkü başkan bu ortaklığı bir “öncelik” olarak görüyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, yıl sonuna kadar bir anlaşmaya varmayı umuyor ancak önce, tüm Latin Amerika ürünlerinin aynı çevre standartlarına tabi olmasını gerektiren Fransa’nın engellerini aşması gerekecek. Avrupalılar gibi. Brezilyalı lider ise bu taleplerin “korumacı çıkarları” gizlediğine dair güvence verdi.
Avrupa yatırımları: yeşil geçiş ve mineraller
Çin’in büyük harcamalarına rağmen AB, toplam 693 milyar avroluk yatırımla CELAC ülkelerindeki ana yatırımcı olmaya devam ediyor. Bu miktara, Brüksel’in biyolojik çeşitliliğin korunmasına ve iklim değişikliğiyle mücadeleye özel önem vererek sürdürülebilir kalkınmayı desteklemeyi taahhüt ettiği 45 milyar dolar daha eklenmelidir.
Bu strateji, AB ile Latin Amerika arasında 6.000 kilometrelik fiber optik kabloyla bağlantı kurulmasını ve maden değer zincirine dayalı bir sanayinin geliştirilmesini içeriyor. Latin hükümetleri, Avrupa yatırımları üzerinde daha fazla karar alma gücüne sahip olmak istiyor ve bu sektörü teşvik ederek “sadece çıkarımcı” imajlarından uzaklaşıyorlar. Çin’in yarı iletkenler gibi pazarların büyük bir bölümünü tekeline alması nedeniyle Avrupa’nın da bu gelişmeden çıkarı var.